به نقل از «مهر»

غفلت لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ از توسعه اقتصاد دیجیتال

تاریخ انتشار: ۱۰ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۱۰۵۳۷

به گزارش خبرنگار مهر، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات به این نتیجه رسیده است که بررسی این احکام پیشنهادی لایحه دولت نشان می دهد، به منظور دستیابی به پیشرفت ۹۹ درصدی در تکمیل شاخص تحقق شبکه ملی اطلاعات، احکام مرتبط با این بخش نیازمند تقویت بیشتر در هر دو حوزه تنوع موضوعی و کیفیت احکام هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از سوی دیگر حوزه مرتبط با توسعه اقتصاد دیجیتال نیز تقریباً به صورت کامل در احکام پیشنهادی دولت مورد غفلت واقع شده است. لذا به منظور تقویت لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ مطابق با برنامه هفتم پیشرفت، احکام مرتبط با هر دو بخش تکمیل شبکه ملی اطلاعات و توسعه اقتصاد دیجیتال پیشنهاد شده است.

بندهای مرتبط با حوزه ارتباطات در لایحه بودجه ۱۴۰۳

در تبصره «۱۱» لایحه بودجه ۱۴۰۳ به موضوع ارتباطات و فناوری اطلاعات پرداخته شده است:

بند «الف» تبصره «۱۱» لایحه بودجه ۱۴۰۳:

در اجرای ماده ۶۶ قانون «برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت»:

الف) تمام دستگاه های اجرایی موضوع ماده یک قانون فوق الذکر و نهادها و سازمان هایی که از بودجه عمومی استفاده می کنند مکلفند حداقل نیم درصد (۰.۵ درصد) از اعتبارات هزینه ای (به استثنای فصول ۱ و ۴ و ۶) یا از اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای خود را به منظور تضمین و ارتقای سطح امنیت شبکه، امنیت زیرساخت ها و امنیت سامانه های خود و پیشگیری مؤثر از وقوع حوادث امنیتی رایانیکی (سایبری) در دستگاه خود اختصاص دهند.

آیین نامه اجرایی این بند مشتمل بر موارد استثنا بنا به پیشنهاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، ظرف مدت یک ماه پس از ابلاغ قانون به تصویب هیات وزیران می رسد.

بند «ب» تبصره «۱۱» لایحه بودجه ۱۴۰۳:

ب) مانده حساب توسعه شبکه تار (فیبر) نوری موضوع بند «س» تبصره ۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور پس از تأسیس صندوق توسعه فیبر به حساب صندوق انتقال می یابد. مبالغ کمک پرداختی به کاروران (اپراتورها) ارتباطی از محل منابع این صندوق معاف از مالیات است.

بند «پ» تبصره «۱۱» لایحه بودجه ۱۴۰۳:

پ) به منظور تسریع و تسهیل سرمایه گذاری بخش خصوصی در توسعه شبکه تار (فیبر) نوری کشور، شهرداری های سراسر کشور و وزارت راه و شهرسازی مکلف هستند مجوز حفاری و نصب تجهیزات در معابر شهری و خارج از شهری را حداکثر ۱۵ روز پس از دریافت تقاضای کارور معرفی شده از سمت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و با رعایت شرایط و ضوابط و تعرفه های مصوب کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات و با همکاری شهرداری ها ارائه کنند.

بند «ت» تبصره «۱۱» لایحه بودجه ۱۴۰۳:

ت) در راستای حمایت از توسعه اقتصاد رقومی (دیجیتال) در کشور و تشویق کسب‌وکارهای اینترنتی به استفاده از سکو (پلتفرم) های داخلی، تا پایان سال ۱۴۰۳ درآمد کسب‌وکارهای اشخاص حقیقی در سکو (پلتفرم) های داخلی مورد تأیید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که تا پایان سال ۱۴۰۲ فاقد پرونده مالیاتی بوده اند، مشمول نرخ صفر مالیاتی می شود.

پیشنهادهای اصلاحی و الحاقی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی به لایحه بودجه ۱۴۰۳

احکام الحاقی پیشنهادی براساس محورهای اصلی برنامه هفتم توسعه در حوزه شبکه ملی اطلاعات (ماده ۶۵) و توسعه اقتصاد دیجیتال (ماده ۶۶) در فصل ۱۳ قانون که امکان توجه بیشتری به آنها در قانون بودجه ۱۴۰۳وجود دارد، ارائه شده است.

الف) محور اول: امنیت سایبری

یکی از اساسی ترین چالش های کشور در حوزه امنیت سایبری، تعدد مراکز تصمیمگیری در حوزه امنیت فضای مجازی در کنار فقدان برنامه ریزی و مدیریت یکپارچه با اختیارات کافی است.

در این راستا هرچند تخصیص منابع مالی در طول یک دوره چندساله می تواند تا حدی به ارتقای زیرساخت های امنیت سایبری دستگاه های عمومی کشور منجر شود، اما تحقق کامل امنیت و اقتدار سایبری نیازمندی اقداماتی برنامه ریزی فعالانه و فراتر از تأمین مالی صرف است.

در این راستا تکالیف برنامه هفتم پیشرفت در حوزه امنیت سایبری نظیر ایجاد اپراتورهای امنیت سایبری، رتبه بندی دستگاه های عمومی و دولتی در حوزه امنیت سایبری و تدوین دستورالعمل های هماهنگ با ضمانت های اجرایی کافی ازجمله الزاماتی است که باید در کنار تأمین مالی دستگاه ها به آنها توجه کرد.

در این راستا با رعایت تشریفات مندرج در آیین نامه داخلی مجلس، پیشنهاد می شود:

پیشنهاد اصلاح بند «الف» تبصره «۱۱»

تبصره «۱۱» در اجرای مواد ۶۵ و ۶۶ قانون «برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت»:

«الف) تمامی وزارتخانه ها، مؤسسات دولتی و شرکت های دولتی (ازجمله شرکت هایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر یا تصریح نام است، موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶/۷/۸ و نهادها و سازمان هایی که از بودجه عمومی استفاده می کنند مکلفند حداقل نیم درصد (۰.۵ درصد) از اعتبارات هزینه ای (به استثنای فصول ۱ و ۴ و ۶) یا از اعتبارات تملک دارایی سرمایه ای خود را به منظور تضمین و ارتقای سطح امنیت شبکه، امنیت زیرساخت ها و امنیت سامانه های خود و پیشگیری مؤثر از وقوع حوادث امنیتی رایانیکی (سایبری) براساس نتایج ارزیابی و رتبه بندی امنیت رایانیکی (سایبری) دستگاه خود مطابق با ضوابط مصوب شورای عالی فضای مجازی و از طریق کاروران (اپراتورها) امنیت تشخیص صلاحیت شده و دارای پروانه ممیزی امن از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (سازمان فناوری اطلاعات ایران) برای ارائه خدمات امنیت رایانیکی (سایبری) اختصاص دهند.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است ظرف مدت ۲ ماه آیین نامه این تبصره را با همکاری وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه، سازمان پدافند غیرعامل تدوین و به تصویب هیات وزیران رسانده و گزارش اجرای آن را هر ۶ ماه یکبار به کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی ارائه دهد.»

ب) محور دوم: توسعه فیبر نوری

اصلی ترین محورهای اصلاحی مورد نیاز لایحه دولت در بخش توسعه دسترسی فیبر نوری، توجه به افزایش نسبت اتصال در مقابل پوشش در پروژه و همچنین توجه به موضوع حمایت از تولید داخل در فرایند اجرایی این پروژه است.

به این منظور پیشنهاد اصلاحی بند «ب» لایحه دولت با رعایت تشریفات مندرج در آیین نامه داخلی مجلس، به شرح ذیل است:

پیشنهاد اصلاح بند «ب» تبصره «۱۱»

ب) مانده حساب توسعه شبکه تار (فیبر) نوری موضوع بند «س» تبصره ۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور پس از تأسیس صندوق توسعه شبکه تار (فیبر) نوری به حساب صندوق انتقال می یابد. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است حداقل ۳۰ درصد از منابع این بخش را صرفا در قالب مشوق های مربوط به اتصال کابران نهایی هزینه کند.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است آیین نامه مرتبط با این بند به نحوی که علاوه بر کاروران (اپراتورها)، کاربران نهایی نیز امکان بهره مندی از این مشوق ها را داشته باشند، ظرف مدت ۲ ماه به تصویب هیات وزیران برساند.

تبصره ۱: مبالغ کمک پرداختی به کاروران (اپراتورها) ارتباطی از محل منابع این صندوق معاف از مالیات است.

تبصره ۲: ارجاع کار از محل منابع این حساب و صندوق توسعه شبکه تار (فیبر) نوری به کلیه پیمانکاران و کاروران (اپراتورها) طرح (پروژه)، مشمول قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی مصوب ۱۳۹۸ است.

ج) محور سوم: اقتصاد دیجیتال

درحالیکه در برنامه هفتم توسعه به منظور توسعه حوزه اقتصاد دیجیتال کشور احکامی نظیر تدوین سند نظام اقتصاد دیجیتال، توسعه زیرساخت های پردازشی و ابری مورد نیاز کشور برای توسعه اقتصاد دیجیتال، برنامه ریزی تربیت ۵۰۰ هزار نیروی انسانی متخصص در بخش اقتصاد دیجیتال و فضای مجازی، استفاده از ظرفیت قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی به منظور تسهیل دسترسی کسب‌وکارهای دیجیتال به داده ها برای شکل گیری نوآوری های داده ها محور و حمایت از پذیرش کسب‌وکارهای دیجیتال در بازار اوراق بهادار و دارایی های نامشهود و رقومی آنها از سوی بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری ارائه شده است.

با این وجود تنها حکم پیشنهادی دولت در حوزه اقتصاد دیجیتال به دلایلی نظیر عدم تأثیر بر کسب‌وکارهای خرد و فقدان زیرساخت های لازم به منظور شناسایی مشمولان در عمل تأثیر چندانی بر توسعه اقتصاد دیجیتال کشور نخواهد داشت.

در این راستا حذف این حکم از لایحه بودجه و جایگزینی آن با احکام الحاقی ذیل در سه محور «دسترسی به داده های رقومی، توسعه زیرساخت های هوش مصنوعی، پذیرش دارایی های نامشهود کسب‌وکارهای دیجیتال به عنوان وثائق» با رعایت تشریفات مندرج در آیین نامه داخلی مجلس، پیشنهاد می شود:

۱. دسترسی به داده های رقومی تسهیلگر کسب‌وکارهای دیجیتال

عدم دسترسی کسب‌وکارهای حوزه اقتصاد دیجیتال به داده های عمومی و دولت با رعایت ملاحظات محرمانگی منجر به ازبین رفتن فرصت های قابل توجهی در حوزه نوآوری های داده محور و بعضاً سوءظن های متقابل میان حاکمیت و این کسب‌وکارها شده است.

در این راستا در بند «ج» ماده ۶۶ برنامه هفتم وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شده است که با رعایت قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی به منظور فراهم کردن و تسهیل نوآوری های مبتنی بر داده ها در خدمات و محصولات، دسترسی کسب‌وکارهای رقومی (دیجیتال) به داده ها و اطلاعات مورد نیاز را از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات با حفظ امنیت داده های شخصی فراهم کند و مسؤولیت صدور پروانه کلیه خدمات هوشمندسازی و تصویب جداول تعرفه و تعیین حق اشتراک (آبونمان) آنها در چارچوب قوانین و مقررات کشور برعهده کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات قرار گرفته است.

در این راستا سه پیشنهاد ذیل به عنوان دو حوزه کلیدی در کشور که می توانند سهم بسزایی در ایجاد نوآوری داده محور داشته باشند، ارائه می شود:

پیشنهاد الحاق به تبصره ۱۱

به منظور ایجاد منابع درآمدی جدید و فراهم کردن و تسهیل نوآوری های مبتنی بر داده ها در خدمات و محصولات، دسترسی کسب‌وکارهای رقومی (دیجیتال) به داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات:

۱. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور موظف است از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات، امکان ارائه غیرحضوری تمامی خدمات قابل ارائه در دفاتر اسناد رسمی از جمله ثبت اسناد و معاملات در مورد املاک را بدون تفویض مسؤولیت خود با استفاده از بخش غیردولتی (با اولویت استفاده از شرکت های دانش بنیان) و با رعایت قانون مدیریت خدمات کشوری فراهم سازد.

ثبت اسناد منوط به تأیید حضوری یا غیرحضوری یکی از سردفتران اسناد رسمی است. آیین نامه اجرایی این بند توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری ظرف دو ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون تهیه و به تصویب رییس قوه قضاییه می رسد.

کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات مکلف است ظرف مدت یک ماه از تصویب قانون نسبت به تصویب تعرفه خدمات مربوطه اقدام کند. درآمد حاصل از این خدمات در جهت اجرای برنامه توسعه دولت الکترونیک به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تخصیص داده می شود.

۲. وزارت راه و شهرسازی مکلف است ظرف مدت ۳ ماه از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات و با رعایت قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی با استفاده از داده های وزارت کشور (شهرداری ها)، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، قوه قضاییه، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (شرکت ملی پست) و سایر دستگاه های اجرایی دارای اطلاعات سندی، مالکیتی و ملکی، به نحوی نسبت به ارتقاء سامانه ملی املاک و اسکان کشور اقدام کند که امکان استعلام بر خط کلیه اطلاعات مربوط به ملک و مالک (از قبیل اطلاعات احراز هویت و صلاحیت مالک، نحوه مالکیت، اعمال حقوقی انجام شده راجع به ملک، سابقه معاملات) به صورت برخط فراهم شود.

تبصره: وزارت راه و شهرسازی مکلف است مشروط به رضایت مالک با رعایت محرمانگی و حفظ حریم خصوصی امکان ارائه کلیه خدمات استعلامی مورد نیاز سکو (پلتفرم)های دانش بنیان بخش خصوصی در این حوزه را فراهم کند. وزارت راه و شهرسازی مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری ظرف مدت ۳ ماه از تصویب این قانون، آیین نامه اجرایی این بند مشتمل بر جزییات خدمات و اطلاعات مورد نظر، نحوه تبادل اطلاعات و تعرفه را تصویب هیات وزیران برساند.

درآمد حاصله درجهت اجرای برنامه توسعه دولت الکترونیک به حساب دستگاه های ارائه دهنده خدمات تخصیص می یابد.

* توسعه زیرساخت های هوش مصنوعی و هوشمندسازی

مطابق بند «ب» ماده ۶۶ برنامه هفتم وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف شده است با مشارکت و سرمایه گذاری بخش غیردولتی از طریق سازمان توسعه ای زیرمجموعه خود نسبت به تأمین زیرساختهای لازم برای توسعه اقتصاد رقومی (دیجیتال)، اعم از ارتباطی و اطلاعاتی (ابری) و ذخیره سازی و پردازش سریع برای حضور و رقابت در بازارهای داخلی و بین المللی، اقدام کند. این زیرساخت ها یکی از ملزومات اصلی توسعه هوش مصنوعی در کشورهای پیشرو به حساب می آیند.

از سوی دیگر در بند الحاقی ۳ ماده ۶۵ قانون برنامه مرکز ملی فضای مجازی کشور و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شده اند با همکاری سایر دستگاه های اجرایی مرتبط، در راستای حمایت از توسعه زیست بوم تحول آفرین هوش مصنوعی قابل اعتماد و پایدار، ظرف ۶ ماه از زمان لازم الاجرا شدن این قانون، «برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی» را به منظور تعیین چارچوب ها و سازوکار تعامل تمامی ذینفعان، فراهم کردن دانش و زیرساخت های لازم تدوین و تصویب کنند.

درنهایت در بند «ث» ماده ۹۹ برنامه هفتم نیز معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری مکلف شده است با همکاری دستگاه های اجرایی ذیربط و سازمان برنامه و بودجه نسبت به تأمین زیرساخت یکپارچه مورد نیاز در جهت بهبود زیست بوم فناوری در حوزه های پیشران و اقتدارآفرین، جذب و توانمندسازی نخبگان و تسهیل دسترسی به زیرساخت ها با مشارکت بخش خصوصی اقدامات لازم را به عمل آورد که اولین محور مورد تأکید در این حوزه هوش مصنوعی بوده است.

در پایان تشکیل شورای ملی راهبری هوش مصنوعی با حضور کلیه ذینفعان مرتبط با این حوزه، ضرورت اعتباربخشی و اعطای مسؤولیت ها و اختیارات کافی در قالب بودجه را برای این شورا ضروری می سازد. با توجه به جمیع موضوعات فوق متن الحاقی پیشنهادی به شرح ذیل است:

پیشنهاد الحاق به تبصره «۱۱»

دولت مکلف است نسبت به ایجاد حساب توسعه هوش مصنوعی اقدام و از محل اعتبارات مصوب وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (حق الامتیاز و حق السهم دولت از درآمدهای کاروران ارتباطی، موضوع قانون اجازه تعیین و وصول حق امتیاز فعالیت بخش غیردولتی در زمینه پست و مخابرات مصوب ۱۹ آبان ۱۳۹۲) و همچنین منابع قانونی مربوطه در معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان حداقل به میزان ۱۰۰۰۰ میلیارد ریال (۸۰ درصد) وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و ۲۰ درصد از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان) به منظور توسعه زیرساخت های پردازشی، فناوری ها و ابزارهای پایه ای ارائه خدمات هوش در کشور به حساب مذکور واریز کند.

شورای ملی راهبری هوش مصنوعی مکلف است ظرف مدت ۳ ماه نسبت به تدوین و تصویب آیین نامه تقسیم کار نهادی، نحوه انتخاب پروژه های هدف و نظارت بر اجرای پروژه ها در هیات وزیران اقدام کند.

* تسهیلگری در زمینه ارزشگذاری و پذیرش دارایی های نامشهود حوزه اقتصاد دیجیتال

پذیرش کسب‌وکارهای فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال در بورس و بازار اوراق بهادار و ارزشگذاری دارایی های عمدتاً نامشهود این شرکت ها و پذیرش آنها به عنوان ضمانت و وثائق یکی از چالش های قدیمی و حل نشده حوزه اقتصاد دیجیتال کشور به شمار می آید. به رغم دستورالعمل هایی که بعضاً ازسوی نهادهای متولی این حوزه ارائه شده است، اما همچنان این دستورالعمل ها نتوانسته به سهم اقتصاد دیجیتال در بازارهای مالی را جایگاه واقعی خود برسانند.

در این راستا در بند الحاقی ۱ ماده ۶۶ برنامه هفتم پیشرفت وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف شده است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نسبت به فراهم کردن امکان پذیرش شرکت های فعال حوزه اقتصاد دیجیتال در بازار اوراق بهادار و پذیرش دارایی های نامشهود و رقومی با رعایت قوانین و مقررات مربوطه اقدام کند و آیین نامه اجرایی این بند را به منظور پذیرش دارایی های نامشهود و رقومی ازسوی بانک ها، مؤسسات مالی و اعتباری، صندوق های مالی و سازمان بورس و اوراق بهادار با قابلیت تبادل در بازار در فرایندهای اعتبارسنجی، وثیقه گذاری، ضمانت و پذیره نویسی ظرف ۶ ماه تهیه و به تصویب هیات وزیران برساند.

در این راستا به منظور حمایت از اجرایی سازی این حکم برنامه متن ذیل پیشنهاد می شود:

پیشنهاد الحاق به تبصره «۱۱»

دولت مکلف است حداقل ۱۰ درصد از کل تسهیلات اختصاص یافته به کسب و کارهای حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات از محل منابع تبصره ۲ این قانون را بر مبنای پذیرش دارایی های نامشهود و رقومی به عنوان وثیقه اعطا کند. وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان برنامه و بودجه ظرف مدت ۲ ماه آیین نامه این بند را تدوین و به تصویب هیات وزیران برساند.

د) محور چهارم: انتقال (ترانزیت) بین‌المللی داده

ترانزیت بین‌الملل یکی دیگر از احکام برنامه هفتم توسعه در حوزه شبکه ملی اطلاعات است که به رغم تکرار آن در برنامه ششم توسعه، همچنان اقدام مؤثری ازسوی دولت در تحقق آن صورت نگرفته است. بند الحاقی ۲ به ماده ۶۵ برنامه به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اجازه داده است که در سقف منابع، اعتبارات و با استفاده از اختیارات خود و با مشارکت و سرمایه گذاری بخش غیردولتی، نسبت به ایجاد «شرکت ارتباطات بین‌الملل» اقدام کند.

در این راستا بند الحاقی ذیل در قانون بودجه پیشنهاد می شود:

پیشنهاد الحاق به تبصره «۱۱»

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (شرکت ارتباطات زیرساخت) مکلف است حساب درآمدهای حاصل از انتقال (ترانزیت) ترافیک عبوری بین الملل از مسیر ایران را از سایر حساب های درآمدی این شرکت تفکیک کند، و منابع حاصل از این محل را با مشارکت حداکثری بخش غیردولتی به منظور تحقق هدف گذاری دستیابی به سهم ترانزیتی ۳۰ ترابیت بر ثانیه در کشور سرمایه گذاری کند.

وزارت مکلف است هر سه ماه یکبار گزارش وضعیت پیشرفت پروژه های ترانزیت بین‌الملل را به کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی ارائه دهد.

هـ) حمایت از توسعه صنعت میکروالکترونیک و گوشی تلفن همراه

حمایت از صنعت میکروالکترونیک و گوشی تلفن همراه از بودجه سنواتی سال ۱۴۰۱ در دستور کار دولت و مجلس قرار گرفت. ردیف درآمدی منابع این حوزه از محل واردات گوشی های تلفن همراه بالای ۶۰۰ دلار تعریف شده است.

با این وجود در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ اشاره ای به نحوه هزینه کرد این منابع نشده است که با توجه به تجربیات اجرایی سنوات گذشته دولت در تأخیر تدوین آیین نامه ها مربوطه و عدم تخصیص به موقع و کامل منابع پیشنهاد می شود برخلاف رویکرد فعلی دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۳، مجلس نسبت به هدفگذاری های جزئی تر در این بخش اقدام کند.

در برنامه هفتم توسعه در بند «ت» ماده ۴۸ وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف شده است با همکاری دستگاه های ذیربط نسبت به تهیه سند «راهبرد ملی پیشرفت صنعتی و ارتقای زنجیره های ارزش کشور» در حوزه های منتخب اقدام کند و کلیه حمایت های صورت گرفته توسط دستگاه های کشور مطابق باید مطابق این برنامه صورت پذیرد. یکی از این حوزه مربوط به صنعت میکروالکترونیک است.

از سوی دیگر در بند «ث» ماده ۹۹ برنامه هفتم، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری مکلف شده است با همکاری دستگاه های اجرایی ذیربط و سازمان برنامه و بودجه نسبت به تأمین زیرساخت یکپارچه مورد نیاز در جهت بهبود زیست بوم فناوری در حوزه های پیشران و اقتدارآفرین، جذب و توانمندسازی نخبگان و تسهیل دسترسی به زیرساخت ها با مشارکت بخش خصوصی اقدامات لازم را به عمل آورد که یکی از این حوزه مربوط به حوزه میکروالکترونیک است.

پیشنهاد الحاق به تبصره «۱۱»

حقوق ورودی رویه تجاری واردات گوشی های تلفن همراه خارجی بالای ۶۰۰ دلار حداقل ۱۵ درصد تعیین می شود. واردات گوشی در سایر رویه ها به مأخذ دو برابر محاسبه و دریافت خواهد شد. واردات این کالاها از طریق مناطق آزاد تجاری و صنعتی نیز مشمول این حکم می شود.

وزارت امور اقتصادی و دارایی (گمرک جمهوری اسلامی ایران) مکلف است منابع حاصل از اجرای این حکم را به ردیف درآمدی مربوط به حمایت از توسعه صنعت گوشی تلفن همراه و میکروالکترونیک واریز کند. منابع حاصل از این بند با عاملیت صندوق نوآوری و شکوفایی صرف حمایت از توسعه صنعت ریز (میکرو) الکترونیک و توسعه زیست بوم گوشی تلفن همراه می شود.

وزارت صنعت معدن و تجارت مکلف است ظرف مدت ۳ ماه با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری نسبت به تصویب آیین نامه نحوه هزینه کرد منابع حاصل از این در چارچوب ذیل در هیات وزیران اقدام کند:

۱. تا سقف ۱۰۰۰ میلیارد ریال به منظور توانمندسازی، تربیت نیروی انسانی و توسعه زیرساخت های طراحی تراشه در کشور با محوریت معاونت علمی و فناوری

۲. مازاد بر ۱۰۰۰ میلیارد ریال تا سقف ۵۰۰۰ میلیارد ریال به منظور حمایت از تولید انبوه و تجاری سازی تراشه های کاربردی مورد نیاز کشور با محوریت وزارت صنعت، معدن و تجارت

۳. مازاد بر ۵۰۰۰ میلیارد ریال تا سقف ۱۰۰۰۰ میلیارد ریال به منظور حمایت از تکمیل زنجیره ارزش و زیرساخت های تولید نیمه هادی با محوریت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

۴. مازاد بر ۱۰۰۰۰ میلیارد ریال به منظور حمایت از توسعه زیست بوم گوشی تلفن همراه با محوریت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

کد خبر 5980290

منبع: مهر

کلیدواژه: مرکز پژوهشهای مجلس اقتصاد دیجیتالی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تراشه لایحه بودجه 1403 برنامه هفتم توسعه حاکمیت سایبری هوش مصنوعی معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری ایران ساخت اینترنت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایرانسل اپراتورهای ارتباطی فناوری نانو تحقیقات علمی شرکت های دانش بنیان تعرفه اینترنت فناوری فضایی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سازمان ثبت اسناد و املاک کشور وزارت امور اقتصادی و دارایی پذیرش دارایی های نامشهود وزارت راه و شهرسازی مکلف آیین نامه اجرایی این بند پیشنهاد الحاق به تبصره میلیارد ریال به منظور توسعه اقتصاد دیجیتال تصویب هیات وزیران لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کسب وکارهای دیجیتال حوزه اقتصاد دیجیتال دسترسی کسب وکارهای توسعه زیرساخت برنامه هفتم توسعه اقتصاد دیجیتال مجلس شورای اسلامی دستگاه های اجرایی داده ها و اطلاعات منظور حمایت شبکه ملی اطلاعات لایحه بودجه ۱۴۰۳ گوشی تلفن همراه توسعه شبکه تار پیشنهاد می شود حمایت از توسعه منابع حاصل حوزه امنیت بخش غیردولتی امنیت سایبری سرمایه گذاری ظرف مدت ۳ ماه اوراق بهادار قانون مدیریت محل منابع قانون بودجه معاونت علمی هفتم پیشرفت هوش مصنوعی فراهم کردن بند الحاقی داده ها دستگاه ها مورد نیاز بین الملل بخش خصوصی زیست بوم شرکت ها ماده ۶۶

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۱۰۵۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آینده ارزهای دیجیتال: چگونه بلاکچین صنایع مختلف را متحول می‌کند؟

مقدمه

فناوری بلاکچین، که اولین بار به عنوان زیربنای بیت کوین، نخستین ارز دیجیتال، مطرح شد، اکنون به عنصری تاثیرگذار فراتر از حوزه مالی تبدیل شده است. این فناوری انقلابی نه تنها دیدگاه‌ها درباره پول و پرداخت‌ها را دگرگون کرده، بلکه توانایی‌های خود را در صنایع گوناگونی نظیر بهداشت و درمان، تولید، حمل‌و‌نقل، و زنجیره تأمین نشان داده است. بلاکچین با ایجاد دفترهای کل توزیع‌شده و غیرمتمرکز، امکان ثبت و نگهداری اطلاعات بدون نیاز به نهاد مرکزی یا واسطه‌ها را فراهم آورده است.

این فناوری به شفاف‌سازی فرایندها کمک شایانی می‌کند زیرا هر تراکنش یا داده ثبت شده در بلاکچین برای همه شرکت‌کنندگان قابل مشاهده و قابل ردیابی است. این ویژگی، تقلب و دستکاری اطلاعات را به شدت دشوار می‌سازد و از این رو به کاهش فساد و تقلب در سیستم‌های مالی و اداری کمک می‌کند. علاوه بر این، بلاکچین از طریق خودکارسازی فرآیندها به واسطه قراردادهای هوشمند، که شرایط قراردادها را بر اساس کدنویسی اجرا می‌کنند، به افزایش کارایی و کاهش زمان و هزینه‌های مرتبط با معاملات کمک می‌کند.

این توانایی‌ها بلاکچین را به یک ابزار قدرتمند در تحول دیجیتالی بسیاری از صنایع تبدیل کرده‌اند و این تکنولوژی همچنان در حال پیدا کردن راه‌های جدید برای تحول و بهبود عملکردها در سراسر جهان است. این تحولات نه تنها باعث بهبود دقت و کارآمدی می‌شوند، بلکه از طریق دموکراتیزه کردن دسترسی به اطلاعات و فرآیندها، عدالت و برابری بیشتری را در دسترس قرار می‌دهند.

بخش اول: تأثیر بلاکچین بر صنعت مالی

بلاکچین به عنوان یک فناوری انقلابی، ساختار صنعت مالی را به طور گسترده‌ای دگرگون کرده است. این فناوری از یک دفتر کل توزیع‌شده استفاده می‌کند که تراکنش‌ها را به صورت غیرمتمرکز ثبت می‌کند، به این معنی که داده‌ها در چندین نقطه ذخیره می‌شوند و نه تنها در یک مکان مرکزی. این رویکرد نه تنها امنیت داده‌ها را به شدت افزایش می‌دهد، بلکه مقاومت بالایی در برابر تغییرات غیرمجاز و دستکاری‌ها ایجاد می‌کند. هر تراکنش قبل از ثبت نهایی باید توسط شبکه تأیید شود، که این فرآیند تأیید تضمین می‌کند تمامی اطلاعات دقیق و قابل اعتماد هستند.

ارز دیجیتال بیت کوین و ارز دیجیتال اتریوم، که بر پایه بلاکچین ساخته شده‌اند، نه تنها فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری ارائه داده‌اند بلکه تحولات قابل توجهی در نحوه انجام معاملات مالی به وجود آورده‌اند. این ارزها نیاز به واسطه‌های مالی سنتی مانند بانک‌ها را از بین برده‌اند، که این امر به کاهش قابل توجه هزینه‌های تراکنش و افزایش دسترسی به خدمات مالی کمک کرده است. به علاوه، سرعت تراکنش‌ها به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته، زیرا تراکنش‌ها می‌توانند تقریباً در زمان واقعی انجام شوند.

از سوی دیگر، تتر، که یکی از معروف‌ترین استیبل کوین‌ها است، به عنوان پلی بین ارزهای دیجیتال و ارزهای سنتی عمل می‌کند. تتر با ارزشی ثابت که معمولاً به دلار آمریکا متصل است، نوسانات قیمتی که اغلب در سایر ارزهای دیجیتال دیده می‌شود را کاهش داده و استحکام بیشتری به معاملات مالی می‌بخشد. این ویژگی آن را به ابزاری مطلوب برای معامله‌گران و سرمایه‌گذارانی تبدیل کرده که به دنبال پایداری در سرمایه‌گذاری‌های خود هستند، در حالی که همچنان از مزایای بلاکچین بهره می‌برند.

در نتیجه، بلاکچین نه تنها نحوه انجام معاملات مالی را تغییر داده است بلکه به پایه و اساسی برای نوآوری‌های آتی در این عرصه تبدیل شده است. این فناوری در حال حاضر به عنوان یکی از مهم‌ترین پیشران‌های تغییر در دیجیتالی‌سازی خدمات مالی به شمار می‌رود و انتظار می‌رود که تأثیرات آن در آینده بیش از پیش آشکار شود.

همچنین بخوانید: نوسانات نهفته: تأثیر هاوینگ بیت کوین بر قیمت‌ لایت کوین و ریپل

بخش دوم: تحولات بلاکچین در صنایع دیگر

علاوه بر صنعت مالی، بلاکچین در صنایع دیگر نیز انقلابی ایجاد کرده است:

بهداشت و درمان

 بلاکچین با ایجاد دفاتر کل توزیع‌شده، امکان ثبت و محافظت از داده‌های پزشکی را در محیطی امن فراهم می‌کند. این سیستم به‌گونه‌ای طراحی شده که تغییر یا دسترسی به اطلاعات تنها با تأیید شبکه امکان‌پذیر است، که امنیت و حریم خصوصی بیماران را تضمین می‌کند. استفاده از بلاکچین به پزشکان اجازه می‌دهد تا به سرعت و به طور مؤثر به سوابق بیماران دسترسی پیدا کنند، بهبود کیفیت مراقبت‌های درمانی و کاهش هزینه‌های مدیریت داده‌ها.

زنجیره تأمین

 بلاکچین به شرکت‌ها امکان می‌دهد که با استفاده از دفتر کل توزیع‌شده‌ای که هر مرحله از تولید تا توزیع محصولات را به صورت دیجیتالی ثبت و ردیابی می‌کند، فرآیند زنجیره تأمین خود را شفاف‌تر و قابل نظارت‌تر کنند. این تکنولوژی با ایجاد یک سیستم ردیابی غیرقابل تغییر، امکان تقلب و دستکاری در اطلاعات را به شدت کاهش می‌دهد، زیرا هر گونه تغییر در داده‌های ثبت شده نیازمند تأیید کل شبکه است.

از طرفی، این سیستم ردیابی مستمر و دقیق تمامی جنبه‌های زنجیره تأمین—از مواد اولیه تا محصول نهایی—به شرکت‌ها کمک می‌کند تا با دقت بیشتری نظارت داشته باشند و در نتیجه، کارایی عملیاتی خود را افزایش دهند. این امر به کاهش هزینه‌های تولید، مدیریت زمان بهینه‌تر و ارتقاء کیفیت محصولات کمک می‌کند. به علاوه، شفافیت ایجاد شده توسط بلاکچین اعتماد مصرف‌کنندگان را افزایش می‌دهد، زیرا آن‌ها قادر خواهند بود تاریخچه کامل محصولاتی که خریداری می‌کنند را مشاهده کنند و اطمینان حاصل کنند که محصولات به صورت اخلاقی و بدون استفاده از کار اجباری یا در شرایط نامناسب تولید شده‌اند.

املاک و مستغلات

 بلاکچین تسهیلاتی برای انجام معاملات املاک با کارمزد پایین‌تر و بدون نیاز به واسطه‌های سنتی مانند دفاتر اسناد رسمی فراهم آورده است. این امر موجب شده تا فرآیندهای مربوط به خرید و فروش املاک سریع‌تر و شفاف‌تر از پیش انجام پذیرد.

بخش سوم: چالش‌ها و موانع

علی‌رغم مزایای فراوان، استفاده از بلاکچین و ارزهای دیجیتال با چالش‌هایی نیز همراه است:

چالش‌های قانونی و تنظیمی

 وضعیت نظارتی و قانونی در زمینه بلاکچین و ارزهای دیجیتال در بسیاری از کشورها هنوز در حال توسعه است. به دلیل فناوری نوظهور بودن بلاکچین و سرعت تحولات در این حوزه، بسیاری از دولت‌ها تا به حال نتوانسته‌اند قوانین جامع و کاملی را برای مدیریت و نظارت بر این فناوری‌ها تدوین کنند. این خلأ قانونی می‌تواند مشکلات متعددی را به همراه داشته باشد.

بیشتر بخوانید: کاهش هزینه‌ها و افزایش سود: فواید معاملات کریپتویی بدون کارمزد

نبود چارچوب‌های قانونی مشخص و روشن، موجب ایجاد نااطمینانی‌های حقوقی می‌شود. سرمایه‌گذاران و کاربران ممکن است نتوانند حقوق و مسؤولیت‌های خود را در قبال استفاده یا سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال و دیگر کاربردهای بلاکچین به درستی درک کنند، که این مسئله می‌تواند به اختلافات حقوقی و دعاوی قضایی منجر شود.

علاوه بر این، فقدان قوانین ممکن است برای فعالیت‌های مجرمانه مانند پولشویی و تأمین مالی تروریسم، محیطی مطلوب فراهم آورد، زیرا این فناوری‌ها بر پایه ناشناس ماندن و غیرمتمرکز بودن شکل گرفته‌اند. بنابراین، بسیاری از کشورها در تلاش هستند تا قوانین را به روز رسانی کنند تا هم مزایای بلاکچین و ارزهای دیجیتال حفظ شوند و هم اطمینان حاصل شود که این فناوری‌ها به صورت قانونی و امن مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مسائل امنیتی

 بلاکچین به دلیل استفاده از رمزنگاری پیشرفته و دفتر کل توزیع‌شده خود به عنوان یکی از امن‌ترین فناوری‌های موجود شناخته می‌شود. با این حال، مانند هر سیستم دیگری، بلاکچین نیز کاملاً در برابر حملات سایبری نفوذ ناپذیر نیست. این آسیب‌پذیری‌ها به ویژه می‌تواند در صرافی‌های ارز دیجیتال که به عنوان نقطه تبادل ارزهای دیجیتال و سایر دارایی‌ها عمل می‌کنند، نمایان شود.

صرافی‌های ارز دیجیتال به دلیل حجم بالای تراکنش‌ها و نگهداری کلیدهای خصوصی کاربران در سیستم‌های مرکزی، هدف اصلی حملات هکرها هستند. حملات سایبری می‌توانند به شکل‌های مختلفی انجام شوند، از جمله فیشینگ، نصب بدافزار، یا حتی حملات مستقیم به زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری صرافی‌ها. این حملات می‌توانند منجر به سرقت دارایی‌های دیجیتال، دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حساس کاربران، و حتی از دست دادن کامل سرمایه‌ها شوند.

برای مقابله با این تهدیدات، صرافی‌ها ملزم به اجرای پروتکل‌های امنیتی پیشرفته هستند، از جمله استفاده از احراز هویت چندمرحله‌ای، رمزنگاری داده‌ها، و ایجاد سیستم‌های نظارتی که به طور مداوم فعالیت‌های مشکوک را رصد می‌کنند. همچنین، توصیه می‌شود که کاربران برای حفظ امنیت دارایی‌های خود، استفاده از کیف پول‌های سخت‌افزاری یا سایر روش‌های امن نگهداری کلیدهای خصوصی را در نظر بگیرند.

بنابراین، در حالی که بلاکچین از امنیت بالایی برخوردار است، مهم است که کاربران و صرافی‌ها(صرافی‌ ارز دیجیتال: موتور محرکه‌ای برای پیشرفت اقتصاد دیجیتال) نیز تدابیر لازم را برای محافظت از خود در برابر حملات احتمالی اتخاذ کنند تا از این تکنولوژی به نحو احسن استفاده کنند.

نتیجه‌گیری

فناوری بلاکچین پتانسیل دارد تا به یک عنصر اساسی در آینده‌ی اقتصاد جهانی تبدیل شود. با توجه به تأثیرگذاری آن بر صنایع متنوع، آینده‌ای روشن برای این تکنولوژی پیش‌بینی می‌شود، به شرطی که چالش‌های مربوط به امنیت و مقررات حل و فصل شوند. در این میان، همکاری میان صنعتیان، سیاستگذاران و متخصصان فناوری اطلاعات می‌تواند به حل این چالش‌ها کمک کرده و مسیر استفاده از این فناوری را هموار سازد.

با توجه به پیشرفت‌های جاری و نوآوری‌های مداوم در فناوری بلاکچین، توجه به این تکنولوژی نه تنها برای فعالان صنعت مالی بلکه برای هر کسی که در جستجوی درک بهتری از آینده‌ی دیجیتال است، ضروری می‌نماید. از این رو، آگاهی از تحولات این حوزه و اثرات آن بر جنبه‌های مختلف زندگی و کسب‌وکار امری حیاتی به شمار می‌رود.(درباره بلاکچین بیشتر بدانید!)